Κάποιος άνθρωπος που τον προσδιορίζει η απελπισία, κάθεται να γράψει. Η απελπισία όμως δεν μπορεί τίποτα να προσδιορίσει, "συνεχώς κι αμέσως ξεπερνά το στόχο της" (Κάφκα, Ημερολόγιο, 1910). Με τον ίδιο τρόπο και το γράψιμο δε θα μπορούσε να έχει την αρχέγονη προέλευσή του παρά μόνο στην "αληθινή" απελπισία, στην απελπισία η οποία δεν προσκαλεί σε τίποτα και μας αποστρέφει απ' όλα, και πρώτα πρώτα παίρνει την πένα από τα χέρια εκείνου που γράφει. Αυτό σημαίνει πως αυτές οι δυο κινήσεις δεν έχουν μεταξύ τους τίποτα το κοινό εκτός από την ίδια την απροσδιοριστία του, τίποτα το κοινό εκτός από τον ερωτηματικό τρόπο με τον οποίο μόνο μπορούμε να τις συλλάβουμε. Κανείς δεν μπορεί να πει στον εαυτό του: "Είμαι απελπισμένος", μπορεί όμως να πει: "Είσαι απελπισμένος;" και κανείς δεν μπορεί να πει με καταφατικό τρόπο: "Γράφω", μπορεί μόνο να πει: "Γράφεις; Αλήθεια; Θα μπορούσες να γράψεις;" Η περίπτωση του Κάφκα είναι θολή και περίπλοκη. Το πάθος του Χέλντερλιν είναι πάθος καθαρά ποιοτικό· αυτό τον ελκύει έξω απ' τον εαυτό του με μια απαίτηση που μόνο πάθος μπορούμε να την ονομάσουμε. Και του Κάφκα το πάθος είναι καθαρά λογοτεχνικό, όχι όμως πάντα και όχι συνεχώς. Τον Κάφκα τον απασχολεί σε τεράστιο βαθμό το πρόβλημα της σωτηρίας της ψυχής, και είναι αυτό μια απασχόληση τόσο δυνατή επειδή είναι απελπισμένη, και είναι απελπισμένη επειδή είναι ασυμβίβαστη. Αυτή η απασχόληση περνά, βέβαια, μ' έναν εκπληκτικά σταθερό τρόπο, μέσα απ' τη λογοτεχνία και γι' αρκετό καιρό συγχέεται μ' αυτήν, έπειτα περνά πάλι μέσα απ' αυτήν αλλά δε χάνεται πια μέσα της, τείνει να τη μεταχειριστεί, κι επειδή η λογοτεχνία δε δέχεται ποτέ να γίνει μέσο, κι ο Κάφκα το ξέρει αυτό, το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι διάφορες συγκρούσεις σκοτεινές ακόμα και γι' αυτόν τον ίδιο, πολύ περισσότερο για μας, καθώς και μια εξέλιξη που είναι δύσκολο να τη φωτίσουμε αλλά που φωτίζει εμάς. 
 
Ο Φραντς Κάφκα γεννήθηκε στην Πράγα το 1883. Η οικογένειά του είχε εβραϊκή καταγωγή. Ήταν ο μεγαλύτερος από 6 αδέρφια. Οι δύο αδελφοί του πέθαναν σε μικρή ηλικία και οι τρεις αδερφές του εκτελέστηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Το επίθετο Κάφκα στα τσέχικα σημαίνει κάργια. Ο Φραντς από μικρή ηλικία έδειξε μια αποστροφή προς τους ανθρώπους. Δεν ήταν καθόλου κοινωνικός και προτιμούσε να απομονώνεται στο δωμάτιο του και να διαβάζει λογοτεχνικά έργα. Ο φιλάσθενος Φραντς περιγράφει τον πατέρα του σαν έναν τυραννικό και ευέξαπτο χαρακτήρα. Σε όλη του τη ζωή, προσπάθησε να διαχειριστεί την αδιαφορία και τα νεύρα του γονιού του. Μάλιστα, η «Μεταμόρφωση», που μιλά για έναν άνθρωπο που μεταμορφώνεται σε μια αποκρουστική κατσαρίδα κι όλος ο κόσμος τον αποφεύγει, πηγάζει από αυτή την προβληματική σχέση. Η μητρική γλώσσα του Κάφκα ήταν τα γερμανικά στα οποία έγραψε όλα τα έργα του. Όμως, γνώριζε και άπταιστα τσέχικα. Μετά το λύκειο, φοίτησε στο πανεπιστήμιο της Πράγας. Αρχικά σπούδασε Χημεία, που σύντομα τη βρήκε αδιάφορη. Γι’ αυτό εμπλούτισε τις σπουδές του με αρχαία ελληνικά και λατινικά. Τελικά πήρε το πτυχίο της Νομικής. Εκεί γνώρισε και τον Μαξ Μπροντ, έναν από τους ελάχιστους φίλους που απέκτησε. Όλα τα χρόνια η ντελικάτη παρουσία του και ο φιλάσθενος χαρακτήρας του τον ταλαιπωρούσαν. Είχε ήδη μπει δύο φορές για θεραπεία σε σανατόρια της Πράγας. Το 1923, μετακόμισε στο Βερολίνο για να αποφύγει την επιρροή της οικογένειάς του και να αφοσιωθεί στο συγγραφικό του έργο. Πριν όμως από την οριστική του μετακόμιση, ο Κάφκα κατάφερε να αρραβωνιαστεί δύο φορές. Όμως δεν προχώρησε ποτέ σε γάμο. Το 1912, γνώρισε την Φελίτσε Μπάουερ. Ύστερα από δύο χρόνια συνεχούς αλληλογραφίας ορίστηκε ο αρραβώνας του ζευγαριού. Παράλληλα, ο Κάφκα ξεκίνησε να στέλνει γράμματα και στην καλύτερη φίλη της μνηστής του. Όταν η Φελίτσε το έμαθε, ο γάμος ακυρώθηκε. Ο έρωτας του ζευγαριού, όμως, αναζωπυρώθηκε. Αυτή την φορά ήταν τα προβλήματα υγείας που δεν επέτρεψαν στον Κάφκα να παντρευτεί. Από το 1912 μέχρι το 1923, ο Κάφκα συγγράφει το μεγαλύτερο και πιο αντιπροσωπευτικό μέρος του έργου του. Η επιδείνωση της υγείας του Κάφκα ήταν μη αναστρέψιμη. Διαγνώστηκε ότι έπασχε από φυματίωση. Το 1923, επέστρεψε στην Πράγα και για άλλη μια φορά μπήκε σε σανατόριο. Στις 3 Ιουνίου 1924, καταπονημένος, πεθαίνει. Ήταν μόλις 41 ετών. Σε όλη του τη ζωή έπασχε από κλινική κατάθλιψη και αγοραφοβία. Υπέφερε από αϋπνίες και ημικρανίες. Στη διαθήκη του είχε γράψει ότι δεν επιθυμούσε τίποτα από ότι είχε συγγράψει, να διαβαστεί και να εκδοθεί. Ευτυχώς, ο καλός του φίλος Μαξ, δεν πραγματοποίησε το αίτημά του και έτσι τα έργα του μοντερνιστή συγγραφέα συνεχίζουν να επηρεάζουν την παγκόσμια λογοτεχνία, τον κινηματογράφο και τη μουσική.