Ο Τζόνι πήρε τ' όπλο του, μια αμείλικτη κριτική στον μιλιταρισμό και τον πόλεμο, κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Βιβλίου των ΗΠΑ (1939), ενώ η ταινία, που σκηνοθέτησε ο συγγραφέας, πήρε το Διεθνές Βραβείο του Κινηματογραφικού Φεστιβάλ Καννών (1971). Πρόκειται για ένα τραγικά επίκαιρο έργο που συγκλονίζει με τη δύναμη και την αμεσότητά του. Ένα έργο γροθιά στο στομάχι. Ένα έργο που θέτει όλους μας απέναντι στην ευθύνη όπως την ορίζει ο Καζαντζάκης «Ν΄ αγαπάς την ευθύνη. Να λες: Εγώ, εγώ μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη γης. Αν δε σωθεί, εγώ φταίω».
Ο Τζο, ένας νεαρός Αμερικανός στρατιώτης, τραυματίζεται φρικτά κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου από μια οβίδα. Ακρωτηριασμένος στα χέρια και τα πόδια, χωρίς όραση και ακοή, με διαλυμένο πρόσωπο και, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των γιατρών, με κατεστραμμένο εγκέφαλο, μεταφέρεται στο νοσοκομείο, με την προοπτική να χρησιμοποιηθεί ως πειραματόζωο. Ωστόσο, ο Τζο, καταδικασμένος σε μια ολοκληρωτική σιωπή, αρχίζει ξαφνικά να σκέφτεται, να αισθάνεται, να ονειρεύεται και να θυμάται, διαψεύδοντας τις εκτιμήσεις της επιστήμης...
 
Ο Ντάλτον Τράμπο γεννήθηκε το 1905 στη Montrose του Κολοράντο των ΗΠΑ.
Ήθελε να γίνει συγγραφέας, σπούδαζε στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο αλλά διέκοψε τις σπουδές του όταν βρισκόταν στο δεύτερο έτος, εξαιτίας του θανάτου του πατέρα του. Μετακόμισε στο Λος Άντζελες όπου εργάστηκε για εννιά χρόνια σε ένα φούρνο, νυχτερινή βάρδια, για να μπορέσει να στηρίξει οικονομικά τη μητέρα του και τις δύο αδερφές του. Δεν σταμάτησε να γράφει και να προσπαθεί να κάνει το όνειρο του πραγματικότητα. Διηγήματα του δημοσιεύονται σε περιοδικά ενώ εκδίδει και τα πρώτα του μυθιστορήματα ("Η έκλειψη" και "Ο Τζώνυ πήρε το όπλο του"). Το 1934 η Warner Bros τον προσέλαβε ως αναγνώστη σεναρίων. Συγχρόνως ξεκίνησε να γράφει και τα πρώτα δικά του σενάρια. Στις αρχές της δεκαετίας του ’40 ήταν ένας από τους πιο ακριβοπληρωμένους σεναριογράφους του Χόλυγουντ.
Ο Τράμπο ωστόσο δεν έμεινε στην ιστορία μόνο για τις ταινίες του. Υπήρξε ένας από τους "Δέκα του Χόλιγουντ", μιας ομάδας συγγραφέων, παραγωγών και σκηνοθετών οι οποίοι αντιμετώπισαν με γενναιότητα τη διαβόητη Επιτροπή Αντιαμερικανικών Ενεργειών του γερουσιαστή Μακάρθι το 1947, αρνήθηκαν να δηλώσουν αν ήταν ή αν ποτέ υπήρξαν μέλη του Αμερικάνικου Κομμουνιστικού Κόμματος, χαρακτηρίστηκαν φιλοκομμουνιστές και μπήκαν στη  μαύρη λίστα  των κινηματογραφικών στούντιο. Ο Τράμπο απολύθηκε από την MGM και φυλακίστηκε για έναν χρόνο. Μετά την αποφυλάκισή του, αφού δεν μπορούσε να βρει δουλειά στις Ηνωμένες Πολιτείες, αυτοεξορίστηκε στο Μεξικό όπου έγραφε σενάρια με διάφορα ψευδώνυμα.
Το 1953 κερδίζει το Όσκαρ σεναρίου για την ταινία "Roman Holiday" με το ψευδώνυμο Ίαν ΜακΛέναν Χάντερ, ενώ το 1956 με το ψευδώνυμο Ρόμπερτ Ριτς κερδίζει ξανά το χρυσό αγαλματάκι για το σενάριο της ταινίας "Ο γενναίος". Το όνομα του ξαναεμφανίζεται σε τίτλους ταινίας  το 1960 με το "Σπάρτακο" του Στάνλεϋ Κιούμπρικ (χάρη στις πιέσεις του Κερκ Ντάγκλας).
Το 1970 το αντιπολεμικό του μυθιστόρημα "Ο Τζώνυ πήρε το όπλο του" επανεκδίδεται (το βιβλίο είχε αποσυρθεί από την κυκλοφορία κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου) με τρομερή απήχηση στη γενιά του πολέμου του Βιετνάμ. Την επόμενη χρονιά σκηνοθετεί την ομώνυμη ταινία (η μοναδική ταινία που σκηνοθέτησε ποτέ).
Εργαζόταν τις νύχτες, μέσα στην μπανιέρα του, έχοντας μπροστά του την γραφομηχανή του και ένα τσιγάρο στο στόμα του (κάπνιζε έξι πακέτα την ημέρα). Στο ώμο του συχνά καθόταν ένας παπαγάλος που του είχε χαρίσει ο ηθοποιός Κερκ Ντάγκλας.
Πέθανε το 1976 στο Λος Άντζελες από καρδιακή προσβολή, σε ηλικία 71 ετών.